Mẩu đối thoại với Thánh Terexa thành Lisieux

Có những chủng viện hay hội đoàn đàn ông cũng nhận Thánh Terexa làm quan thầy bổn mạng cho nhà, cho hội đoàn mình nữa.

Như thế Thánh nữ Terexa không chỉ là người được Hội Thánh ca tụng nâng lên hàng các Thánh của Chúa, là thầy tiến sĩ đạo đức, để làm gương sáng và là người bầu cử cho chúng ta, vì nhân đức anh hùng của Thánh nữ. Nhưng đời sống, nhất là tuổi trẻ với tâm hồn cao thượng rộng mở của Thánh nữ đã đi sâu chiếm ngự trái tim lòng con người. Nơi Thánh nữ nhiều tâm hồn đã nhận ra lối sống đức tin trẻ trung có sức hấp dẫn lôi cuốn.

Một bạn trẻ, xưa kia sống học trong nhà trường có quan thầy thánh hiệu Terexa, đã tìm đến nói chuyện với Thánh nữ, nhân chuyến hành hương sang Lisieux, nơi thánh nữ đã sống trong Dòng kín và qua đời cùng được chôn cất tại đó.

1. Thưa Thánh nữ, con xin chào Thánh nữ. Xưa kia con đã một thời gian dài sống học trong nhà trường nhận Thánh nữ làm quan thầy thánh hiệu. Nhờ thế con biết về tiểu sử cuộc đời Thánh nữ. Hôm nay được dịp may hiếm có sang thăm viếng nơi ở xưa kia của Thánh nữ, tự nhiên con nhớ lại ngày xưa và muốn dành chút thời giờ nói chuyện tâm sự cùng Thánh nữ. Thánh nữ cho phép con?

Thánh Terexa:

Tôi cũng xin chào bạn. Bạn từ xa tới đây thăm chúng tôi là điều qúy hóa lắm. Xin cám ơn bạn nhiều. Xin bạn cứ vô tư! Tôi rất hân hạnh được nói chuyện với Bạn. Bạn biết đấy, cuộc đời của tôi là một nữ tu Dòng kín, nào có biết gì về những công việc, biến chuyển cùng phát minh mới lạ của thời thế đâu.

Cuộc sống nhà Dòng kín chúng tôi chỉ chuyên lo việc đọc kinh cầu nguyện ăn chay đền tội cho chính mình và nếu được cho người khác nữa. Chỉ có thế thôi! Nên tôi không biết nói gì với Bạn, một nguời đang sống giữa thời đại văn minh khoa học hôm nay!

2. Thưa Thánh nữ, chính đời sống đức tin vào Thiên Chúa thấm nhuộm chan chứa đạo đức tình người của Thánh nữ và của các chị em nữ tu như thế, đã mang đến làn gió tươi mát vào trong Hội Thánh và lan tỏa đến tâm hồn những người tín hữu con của Chúa ở trần gian. Ðó là điểm thu hút làm say mê chúng con.

Thánh Terexa:

Không dám đâu! Bạn qúa khen mà nói như vậy thôi. Bạn biết đấy, chúng ta tất cả đều được Thiên Chúa tạo dựng nên. Bổn phận là con cái Thiên Chúa, ai chúng ta cũng phải sống yêu mến kính thờ Người và cùng liên đới theo cách thức có thể với mọi người cùng là anh chị em con cái của Chúa với nhau thôi. Tôi và các chị em nữ tu Dòng kín chỉ biết cầu nguyện như đã nói, cho mình và cho người khác nữa. Ðó là cung cách sống tình liên đới của chúng tôi.

Chắc Bạn nhớ câu ngạn ngữ của chúng ta: Mình lo Chúa liệu, chứ?

3. Vâng thưa Thánh nữ, chính điểm sống đức tin với Chúa và tình liên đới với mọi người đó của Thánh nữ là nhân đức, mẫu gương cao cả cho con người. Thánh nữ có thể nói cho con biết, Thánh nữ đã sống nhân đức cao cả đó như thế nào?

Thánh Terexa:

Bạn qúa khen mà nói như vậy thôi! Cám ơn Bạn. Tôi cũng không biết điều đó đâu. Tôi chỉ sống như tôi đã được dậy bảo: là con Thiên Chúa! Thành thật mà nói, cách sống của tôi với Chúa là Cha đời chúng ta, đặt trên tâm tình lòng yêu mến và lòng biết ơn. Tôi cảm nhận ra Chúa yêu mến tôi, nên tôi biết ơn Ngài. Khi cần gì cho nhu cầu đời sống tâm linh, tôi xin với Ngài như người con đến xin Cha mình vậy. Tôi đặt hoàn toàn tin tưởng đời tôi vào trong tay Ngài.

Nói thế có lẽ Bạn sẽ nghĩ: như vậy chỉ cho mình thôi sao? Không, tôi không quên những người khác đâu. Tôi xin với Chúa là cha đời tôi cả cho những người khác nữa. Tôi đã nhiều lần xin với Chúa và với Bề Trên Dòng được đi sang sống ở xứ truyền xa xôi, nếu tôi không nhớ lầm địa chỉ tôi muốn tới là nhà Dòng kín bên Việtnam. Tôi đã nghe nói đến hoàn cảnh của các vị truyền giáo rất cần sự trợ giúp tinh thần nhất là lời cầu nguyện. Lẽ dĩ nhiên ở trong nhà Dòng kín bên Lisieux tôi cũng có thể cầu nguyện cho họ được lắm chứ và tôi đã làm điều đó suốt đời sống tôi. Nhưng tôi muốn, nếu đẹp lòng Chúa qua Bề Trên cho phép sang sống trong nhà Dòng kín tại chỗ truyền giáo cầu nguyện cho họ, có lẽ hay hơn!

Tôi thưa với Chúa với bề trên điều tôi mong muốn khấn nguyện. Nhưng tôi hoàn toàn đặt mình trong vòng tay lo lắng dự liệu cùng hướng dẫn của Ngài cho đời tôi.

4. Thưa Thánh nữ, đó là cuộc sống tình cha con của Thánh nữ với Thiên Chúa và tình liên đới với những người con Chúa. Nhưng nếp sống tâm tình đạo đức của Thánh nữ có thể cắt nghĩa làm sao cho dễ hiểu hấp dẫn hơn được không?

Thánh Terexa:

Bạn đúng là người của thời đại mới. Ðiều gì cũng muốn, nếu có thể được, trình bày sao cho chính xác trong sáng dễ hiểu. Ðó là tinh thần cầu tiến cởi mở. Tôi có lời chúc mừng Bạn được Trời cao ban cho trí khôn năng động như thế đó!

Vâng, cung cách sống đức tin của tôi với Chúa và liên đới với người khác không có gì đặc biệt cả. Ðó là con đường sống, mà tôi đặt tên là con đường đơn sơ bé nhỏ. Nói cách khác là con đường tình yêu của một người con với Chúa là cha đời mình.

Khi bước chân vào Dòng kín tôi có tâm nguyện: Tôi muốn sống cuộc sống trên thiên đàng của tôi ngay tại trần thế này bằng mọi việc tốt lành. Mai kia nếu tôi được về sống trên thiên đàng, tôi sẽ xin Chúa cho mưa hoa hồng xuống trên trần gian!

5. Thưa Thánh nữ, cách sống cùng tâm nguyện đó thật tuyệt vời, thấm nhuộm tràn đầy tình yêu mến của một tâm hồn chan chứa tình liên đới và lòng biết ơn. Chả thế mà người đời ca tụng Thánh nữ là vị thánh của „hoa hồng“ tình yêu. Như thế có đúng hợp không?

Thánh nữ Terexa:

Cám ơn Bạn. Tôi không biết nói làm sao cho phải. Nhưng đó là đời sống của tôi, và tôi tin tưởng đó là ân đức Chúa đã phú ban cho tôi. Nếu tôi được phép nói: đó là ơn gọi Chúa khắc ghi trong trái tim tâm hồn tôi. Tôi cảm nhận ra và chỉ biết sống thực hành như thế trong suốt cuộc đời mọi ngày.

Tôi còn nhớ một kỳ niệm buồn do cha tôi kể lại. Lúc tôi lên bốn tuổi, mẹ yêu dấu của tôi qua đời. Cha tôi nuôi nấng chị em chúng tôi một mình. Người chị cả thay mẹ tôi nuôi dậy tôi khôn lớn. Tôi được cha gìa và các chị cưng chiều như một nụ hoa hồng tươi thắm trong gia đình. Tôi không biết tại sao. Nhưng tôi đoán có thể vì tôi nhỏ bé nhất nhà, hoặc có tâm hồn vui tươi hồn nhiên mang đến không khí đầm ấm cho gia đình chăng?

Và có lẽ vì thế mơ ước hoa hồng ăn rễ sâu hay luôn nở rộ trong tâm hồn tôi!

6. Rồi cuộc hành trình đời tu trì Thánh nữ diễn tiến như thế nào?

Thánh Terexa:

Lúc tôi lên 14 tuổi, các chị tôi đã xin cha gìa đi tu gia nhập Dòng kín hết cả rồi. Tại sao họ lại không có lấy một người ở nhà với cha gìa với em gái út là tôi? Tôi không biết nữa. Cha tôi cho đó là Tiếng Gọi của Chúa cho đời họ. Nên ngài bằng lòng. Phần tôi, có lẽ buồn, nên lâm bạo bệnh tưởng không qua nổi. Nhưng Chúa đã cho tôi mạnh khỏe trở lại.

Khoẻ mạnh trở lại, tiếng Gọi từ Trời cao hối thúc tôi đi tìm cuộc sống ở nhà Dòng kín như các chị tôi... Tôi đem tâm sự này trình bày cùng cha gìa. Lẽ dĩ nhiên cha tôi buồn, nhưng ông cúi đầu chấp nhận thánh ý Chúa. Năm sau lúc tôi 15 tuổi, đức Thánh cha Leo thứ 13 mới chấp thuận cho phép tôi nhập Dòng. Vì lúc đó tôi chưa đủ tuổi vào Dòng.

7. Ðời sống nhà Dòng đến thế nào với Thánh nữ, một thiếu nữ mới 15 tuổi?

Thánh Terexa

Bạn biết đấy, ở nhà với cha gìa, tôi được chiều chuộng như một nụ hoa hồng giữa gia đình. Bây giờ vào nhà Dòng, đời sống tập thể chị em, hơn nữa lại không được nói, phải tuyệt đối giữ thinh lặng, không có luật trừ cho một ai. Tôi lại ốm yếu, nên với tôi đó là đoạn đường thánh gía leo núi gồng ghềnh. Dù tôi tự ý chọn lựa, nhưng chấp nhận sống vượt qua cũng không phải là chuyện dễ.

Dẫu vậy, tôi lúc nào hằng giây phút ngày đêm đều đặt tin tưởng vào bàn tay yêu thương của Chúa, Ðấng là Cha đã kêu gọi tôi vào đây. Nên làm gì, dù chỉ là việc lặt vặt như quét nhà, rửa chén đĩa… tôi tâm niệm làm vì tình yêu, với niềm vui, với nụ cười. Tôi muốn những hy sinh chịu đựng trở thành những nụ hoa hồng mang niềm vui dâng cho Chúa cầu nguyện trong tình liên đới cho các vị đi truyền rao tin mừng của Chúa ở những xứ lạ xa xôi.

8. Thưa Thánh nữ, những bông hồng tình yêu thiêng liêng đó đã nở rộ chiếu ánh sáng tỏa hương thơm không chỉ trong nhà Dòng kín của Thánh nữ, mà còn lan tỏa ra đến những người khác lúc đó và mãi sau này nữa. Ðó là ân đức Chúa đã làm qua đời sống hy sinh của thánh nữ!

Thánh Terexa

Không dám đâu! Việc Chúa làm, ta làm sao có thể hiểu nổi? Tôi chỉ biết Ngài đã ban cho tôi ân đức đó, và tôi tâm niệm đó là ơn Gọi của tôi. Nên tôi có bổn phận sống phát triển ơn Gọi đó như Ngài mong muốn. Ðạt được như vậy, đời tôi mới có hạnh phức, mới thỏa mãn tràn đầy trái tim tâm hồn tôi. Và qua đó có thể mang niềm vui hạnh phúc đến cho người khác được. Tôi chỉ là một dụng cụ, một bông hoa Chúa đã dựng nên và Chúa dùng hay trồng trong khu vườn sáng tạo của Người thôi.

Xin chúc tụng ngợi khen Chúa đã dựng nên và ban ân đức nâng đỡ đời con!

9. Thưa Thánh nữ, như thế chúng con có thể hiểu đời sống của Thánh nữ là tín hiệu, là ngôn ngữ của trái tim tình yêu được không?

Thánh Terexa

Bạn khéo nói qúa! Cám ơn bạn nhiều. Tôi không dám nghĩ như thế đâu. Nhưng thôi tùy bạn, đó là tự do của Bạn mà Chúa đã phú ban cho Bạn. Tôi kính trọng Bạn!

Khi sống hay làm như thế, tôi đâu có nghĩ cao sang như vậy! Như đã nói, tôi cảm nhận ra ơn Gọi của Chúa cho tôi và tôi sống như Ngài muốn cùng như tôi hiểu thôi. Ðiều đó đủ cho tôi rồi.

10. Thưa Thánh nữ, cuộc đời thánh nữ tựa như một nụ hoa hồng xinh tươi, và Thánh nữ muốn đời sống mình cũng là cánh hoa hồng tỏa hương thơm trước mặt Chúa cùng cho người khác nữa. Nhưng đàng khác Thánh nữ nói đến đời sống sức khoẻ cùng hoàn cảnh từ lúc còn tấm bé ở gia đình đến lúc vào sống trong nhà Dòng kín có nhiều khúc mắc cản trở. Vâng, nhiều đau khổ giăng mắc cuộc đời. Tất cả Thánh nữ đã sống vượt trải qua can đảm anh hùng. Xin chúc mừng bái phục Thánh nữ. Như thế hai hình ảnh hoa hồng và đau khổ vướng cản xem ra có trái ngược nhau qúa không?

Thánh Terexa:

Cám ơn Bạn! Bạn thông minh cân nhắc so sánh từng chi tiết tài tình giỏi qúa. Tôi cũng xin chúc mừng Bạn có khả năng nhậy bén, có óc phân tích và tổng hợp đó!

Bạn biết đấy, Chúa dựng nên trong vũ trụ có ánh sáng và có bóng tối; có trời và có đất, có nắng và có mưa, có đất liền và có sông nước biển cả ao hồ...như thế mới có hài hòa, mới đầy đủ trọn vẹn, và hai vế mới bổ xung làm rõ nét nổi bật lên được.

Bông hoa hồng khi bung nở ra rất tươi đẹp. Cây hoa hồng mang nuôi dưỡng nó lại chẳng đẹp gì, thân cây có nhiều gai nhọn sần xùi. Nhưng không có cây hoa hồng, không có hoa hồng được.

Cuộc đời của tôi cũng như của Bạn, có thể nói, cũng tương tự như vậy. Giai đoạn đời sống nào cũng do Chúa là người Cha chúng ta quan phòng dự liệu hướng dẫn cả. Nếu đời tôi hay một ai đó, chỉ toàn „mầu hồng“ thì một là sẽ sinh nhàm chán một chiều, hai là cuộc sống sẽ trở nên xa lạ lạc lõng với thực tế cuộc đời, ba là sẽ không có kinh nghiệm về thế nào là đời sống trong công trình do Chúa dựng nên.

Một đời sống như thế thì còn gì hấp dẫn và mang ích lợi gì nữa?

Ðời sống ai cũng vậy, có cao điểm và có điểm xuống thấp tới tận cùng mặt đất, có thành công và có thất bại, có niềm hy vọng lẫn có thất vọng, có niềm vui nhưng cũng có đau khổ pha lẫn…Tôi nghĩ đó là điều bình thường trong cuộc sống. Niềm vui vinh quang càng cao nhiều, đau khổ vướng cản cũng to lớn lũy tiến theo như vậy. Hay nói cách khác như lời Thánh vịnh đã diễn: „ Ai nghẹn ngào ra đi gieo giống, mùa gặt mai sau khấp khởi mừng. Họ ra đi nức nở mang hạt giống; lúc trở về reo mừng hớn hở trên vai nặng gánh lúa vàng tươi.“ (TV 125, 5-6).

Ðến đây tôi nhớ lại câu chuyện thần thoại xưa kia tôi được cha tôi kể cho nghe lúc trước khi tôi từ gĩa vào Dòng kín. Tôi xin kể lại cho Bạn cùng nghe. Nhưng Bạn có bằng lòng muốn nghe không đã chứ?

10. Thưa Thánh nữ, thế gì còn hân hạnh hơn nữa! Xin Thánh nữ kể đi, con đang sẵn sàng lắng nghe đây!

Thánh Terexa:

„Một bác thợ làm vườn cắt tháp cấy giống từ một cụm hồng được một nhánh cây hoa hồng khác nữa và đem trồng chỗ luống đất mới đào xới ngoài bìa khu vườn.

Cây phát triển mau chóng xanh tốt cành lá xum xuê thành mợt bụi hồng khác. Mỗi khi bác ra dọn cỏ cuốc đất, gai nhọn của bụi hồng tua tủa đâm vào tay chân bác làm ngứa ngày khó chịu. Hai năm trôi qua, bụi hồng càng phát triển tươi tốt nhưng lại không có bông hoa gì. Thất vọng, bác đã toan tính cuốc nhổ bụi hồng này đi, để lấy chỗ trồng khóm hoa khác thế vào.

Vào một ngày nắng dịu, bác khởi sự như đã dự tính. Khi dùng dao kéo cắt tỉa vòng gai phía bên ngoài, bỗng bác phát hiện một chùm nụ hồng đang còn trong thời kỳ mới phát triển chưa chui ra khỏi vỏ bao bọc chúng. Thấy vậy, bác dừng tay không phá tiếp nữa và chờ những nụ hoa này nở rộ.

Ngày ngày bác ra chỗ bụi hồng ngắm nhìn khám phá thấy những nụ hồng từ từ nhú cánh bung mình ra ngoài ánh sáng. Thấy thế bác càng mừng rỡ hơn và dọn dẹp khu vườn cho sạch sẽ hơn nữa.

Sau hai tuần lễ khóm bụi hồng giờ đây không còn là một bụi cây toàn mầu lá xanh tốt với gai nhọn, nhưng những cánh hoa hồng đỏ thắm đang thi đua nhau phơi mình trong ánh nắng vàng. Những cánh hoa hồng không chỉ mang đến cho không gian khu vườn mầu tươi thắm rực rỡ, nhưng hương thơm tỏa ra từ chúng khiến lòng người như bác cảm thấy an bình dễ chịu…

Bác vui mừng sung sướng ngắm nhìn những cánh hoa khoe mình trong nắng ấm ngoài thiên nhiên. Vui mừng hạnh phúc kéo về tràn dâng làm Bác quên đi những vết thương trên đôi tay còn lưu lại những vết thẹo. Vì do gai cây hồng đâm vào làm chẩy máu, có khi đến độ đau nhức, những khi bác cuốc đất dọn cỏ chỗ bụi hồng.

Ngắm nhìn, thưởng thức và suy nghĩ. Bác nhận ra rằng: bụi hồng phát triển sinh ra bông tươi tốt xinh đẹp đã phải sống trải qua thời kỳ có gai nhọn mọc ra trước, để bảo vệ và điều hòa nhiệt độ cho cây cùng hoa. Khi gai nhọn chưa phát triển chín mùi đúng thời gian, nụ hoa hồng chưa có thể bung nở chui ra khỏi thân cây được.“

11. Con cám ơn Thánh nữ đã giúp con hiểu ý nghĩa gía trị của đau khổ. Dù chỉ là một chấm nhỏ như gai nhọn của cây hoa hồng, cũng có sức mạnh biến đổi mang đến niềm vui hạnh phúc như cánh hoa hồng vậy.

Thánh nữ đã sống chấp nhận những đau khổ vướng trở trong cuộc đời mình với niềm vui tràn ngập tâm hồn. Và từ đó đã nẩy sinh những cánh hoa hồng tình yêu trong đời sống tâm linh của Thánh nữ.

Con chân thành cám ơn Thánh nữ đã dành thơì giờ nói chuyện với con. Những điều này giúp ích cho đời sống con rất nhiều và hy vọng cũng cho người khác nữa!

Xin Thánh nữ cầu nguyện phù hộ cho con!

Thánh Terexa:

Tôi phải cám ơn bạn mới phải chứ! Tôi cũng hy vọng cuộc nói chuyện của chúng ta giúp Bạn chút gợi ý về lối sống niềm vui tình yêu với Chúa là Cha đời chúng ta và tình liên đới với người khác, đúng chỗ đúng ơn Gọi của mình.

Chúc Bạn thành công trong đời sống!

Lm. Nguyễn ngọc Long

Thánh nữ Terexa được xưng tụng là vị thánh của một tâm hồn đơn sơ nhỏ bé, nhưng lại là người có ý chí to lớn, giầu nghị lực can đảm. Dù thánh nữ chỉ sống trong khuôn viên nhà Dòng kín ở Lisieux và lại qua đời lúc tuổi đời đang trong thời kỳ xuân xanh, 24 tuổi.

Hội Thánh ca tụng trao tặng thánh nữ tước hiệu Tiến sĩ hội thánh. Dù thánh nữ xưa kia có lẽ chỉ học hết bậc trung học.

Hầu như rất nhiều nơi, người ta vẽ đúc tạc tượng thánh nữ tôn kính là khuôn mẫu một vị thánh cao cả thánh thiêng diệu huyền. Dù thánh nữ ngày xưa chỉ là một nữ tu dòng kín, không có những hoạt động gì được biết đến.

Nhiều người tín hữu chị em phụ nữ, các chị em nữ tu, các nhà Dòng nữ trong hội thánh công giáo, đã nhận Thánh Terexa làm vị thánh quan thầy bổn mạng cho đời mình. Ðó là điều phải đạo và chính đáng.